VERİMLİ ÇALIŞMAYA HAZIRLIK, NASIL VERİMLİ ÇALIŞIRIM?
Öğrenme ve ders çalışmak hangi seviyede, hangi yaşta olursa olsun bir çok öğrenci için problem teşkil etmekte ve problem olan bir işte başarılı olmakta öğrenciler için zorlaşmaktadır. İnsanlar çok emek harcamakta, çok çaba sarf etmekte fakat istediği verimi ve sonucu almamaktadır. Başarı derecesi ne olursa olsun, harcadığı çaba oranında başarı elde edemeyen kişinin çalışmasında verim düşüklüğü vardır (1). Aslında bu işi yani ders çalışma işini problem olmaktan çıkarıp daha düzenli ve planlı hale getirmek mümkün.
Bunun için derse başlamadan önce ve ders çalışma sırasında gösterdiğiniz davranışları ve alışkanlıklarımızı gözden geçirmek, kendimizi tanımak en doğru başlangıç olacaktır. Bu yapacağımız ön hazırlık bundan sonra- ki yapacağımız çalışmaların temelini de oluşturacaktır.
Verimli çalışmanın basamaklarını inceleyecek olursak
- Her işte olduğu gibi öncelikli olarak istek ve karar vermek. İnsan, öğrenme işine istek ve azimle yaklaşır ise öğreneceği içeriği büyük bir dikkatle algılar; içeriğin önemli kısımlarını gözden kaçırmadan incelemeye alır (2). Neden çalışacağınızı, hedeflerinizin ne olacağına, hedeflerinize ne kadar sürede ulaşacağınıza, hedefiniz için neler yapmanız gerektiğine ve şimdi ne yaptığınıza karar vermek gerekir. Ders çalışma bir iştir. Karar verdiğiniz an uygun andır. Karar vermek aslında bir nevi psikolojik olarak hazırlık ve motivasyondur. Psikolojik olarak ders çalışmaya hazır olmayan, motivasyonu düşük olan kişilerin ders çalışma verimlerinin yüksek olması ve hedeflerinin sağlıklı olması beklenemez. Verimli çalışmanın en önemli koşulu istektir. İstekli olan kişi iç motivasyonu yüksek ve çalışma için hazır anlamına gelir. Karar verme ile başlamak hem sorumluluk duygumuzu artıracak hem de hedefe ulaşma isteğimizi körükleyecektir. Asla panik yapmayın. Panik, verimli çalışmanızın en büyük düşmanlarından biridir. Sakin olun ve koyduğunuz hedefe ulaşmaya, onun için elinizden geleni yapmaya çalışın.
- Karar verdik, hedefimizi belirledik, ikinci aşamamız ise şu: Çalışılacak ders ve bu dersler için amaçlar belirlenmelidir. Çalışmaya harcanan zaman değil, ne yapıldığı önemlidir. Aileler sık sık süreyi az bulurlar. Ama uzun süre masa başında oturmak demek, çalışmak demek değildir. Her dersin çalışma stratejisi, o derse ayrılacak zaman, o dersten çözülecek soru sayısı, dersin not tutma ve tekrar stratejisi farklıdır. Ders çalışma sırası da önemlidir. En verimli zamanda daha zorlanılan derslerin çalışılması, benzer derslerin art arda çalışılmayarak araya farklı dersler konulması verimi arttırır. Çalışacağınız dersleri planlarken örneğin okuma yolu ile öğrenilecek tarih, edebiyat, sosyoloji gibi derslere çalışmanın başında yer vermek, çalışmanın başında zihin yorulmadan sosyal konuların okunması faydalı olacaktır.
- Üçüncü aşama çalışma için ayrılan zamanı yönetmek, dinlenmeyi ihmal etmemek. Ders çalışma bir çeşit kendi kendini disiplin etme yöntemidir. Ne kadar zamana sahip olduğunuzu bilmek ve bu zamanı, ders dışı aktiviteleri de hesaplayarak, en verimli şekilde nasıl kullanacağınızı planlamak gerekir. Çalışma ara verilerek yapıldığı zaman verimlidir. 45 dakikalık çalışma aralarına, on beşer dakikalık dinlenme zamanları koyulmalıdır. Dikkat eksikliği olan kişilerde bu oranlar değişebilir. Sürekli ders çalışmak, her zaman iyi öğrenmeye yol açmaz. Çalışmanın yanında, dinlendirici boş zaman uğraşlarına ve spora da yer vermek, bireyi uyumlu ve daha başarılı yapar. Bu nedenle ders çalışma programlarının aralarına boş zaman etkinliklerini de koymak faydalıdır. Ayrıca zaman yönetimi derse başlarken nereden nereye ve ne kadar süre çalışacağınızıda plan haline getirecektir.
- Zaman yönetiminin diğer bir aşaması şudur: Çalışma saatlerini en iyi öğrendiğiniz, dikkatinizin en iyi olduğu zamanlara göre ayarlayın. Yemekten hemen sonra, yorgun olduğunuz bir zaman başlamak için uygun zaman değildir. Her gün ders çalışmak için belirli bir zaman ayırmalı ve zor öğrenilen derslere daha çok zaman verilmelidir. İlk başlarda zamanı kısıtlı tutabilirsiniz ancak daha sonra çalışma zamanı yavaş yavaş artırılmalıdır.
- Dördüncü aşama ders çalışma ortamının hazırlanmasıdır. Çalışma yerinin ışığı, ısısı, gürültülüveya az gürültülü olması, çalışırken dikkatimizi ve derse olan ilgimizi etkilemektedir. Ders çalışırken müzik dinlemek öğrenmeyi güçleştirmektedir. Ders çalışmak için belirli bir yer ayırmalı ve burası sadece çalışma için kullanılmalıdır. Ders çalışmak için devamlı bir yeriniz yoksa çalışılan yerin başka çağırışımlar yapacak şekilde olmasını önlemek gerekir. Yemek masasında veya yattığınız odada çalışırsanız, yemek yemeyi veya uyumayı çağrıştıracak ipuçlarını ortadan kaldırmanız gerekir. Çalışmaya başlamadan önce gerekli araç ve gereçleri hazırlayın. Ders başından gerekli araçları almak için kalktığınızda, aynı noktadan çalışmaya başlayamazsınız.
- Tekrar etmeyi sakın unutmayın, Derslerin günlük tekrarı bir bilginin kısa süreli bellekten uzun süreli belleğe yani bilginin daha uzun süreli saklanıp gerektiğinde geri çağırabileceği yere gönderilmesi açısından önemlidir. Ayrıca araştırmalar kanıtlamıştır ki toplu halde ve bir kez yapılan bir tekrara göre sık ve daha az miktarlarda yapılan tekrarlar daha etkilidir.
- Küçük ödüller koyun ve bu ödüllerle motivasyonunuzu yüksek tutun. Ödüller her zaman için iyi bir motivasyon aracıdır. Ders çalışırken gösterdiğiniz fedakarlıkların karşısında hak edeceğiniz bir ödülü almak sizi daha mutlu kılacak ve böylece bir sonraki çalışma için isteğiniz artacaktır. Çalışma sırasında kendinize küçük ödüller koyun. İlgi ve dikkatiniz azalmış ise, okuduğunuz konuyu bitirince, hoşlandığınız bir işi yaparak kendinizi ödüllendire- ceğinize dair söz verin. (1)-(2)Prof Dr. Yılmaz ÖZAKPINAR, Öğrenme Verimli Zihinsel Çalışmanın Pskolojik Koşulla- rı. Ötüken Yayınları, 7. Basım. 2013, s.12.
ERD...
Yorumlar
Yorum Yaz