DANS EDEN KELİMELER (disleksi)
Kelime ve harf seçiminde yaşanan öğrenme bozukluğuna disleksi denir. Genelde çocuklarda okumaya geç başlama, bazı harfleri tersten yazma ve rakamları sayamama gibi sorunları beraberinde getirir. Birbirine benzeyen harfleri yazmada sorunlar yaşanır. Örneğin b ve d harflerini yazarken karıştırabilirler, e harfini yazarken yönünü değiştirebilirler. Sayılan örneklerde görme bozukluğu ya da zekâda gerilik olduğu gibi nedenler düşünülebilir fakat sorun; dil, hafıza ve öğrenme ile ilgilidir. Beynin sol yarım küresindeki dil kullanımıyla ilgili bölümlerde farklı algılamalar olduğu için okuma, yazma ya da telaffuz etmede sorunlar yaşarlar. Einstein, Thomas Edison, Graham Bell gibi ünlü dâhilerde de disleksi olduğu görülmekteydi. Genel olarak okula başlama çağına gelmiş çocuklarda belirgin olarak fark edilir.
Eğer çocuğunuzda; • Konuşmada güçlük çekme ve sözcükleri söyleyememe, • Nesne isimlerini telaffuz ederken yanlışlıklar yapma, • Kelimelerin birbirine karışması, • Saat, yön, gün isimlerini bilmeme, • Harfleri karıştırma (b yerine d gibi), • Sıralama yapamama, • Okuma yapmaktan kaçınma davranışları ya da okumada yanlışlıklar gibi belirtiler gözlemliyorsanız çocuğunuzda disleksi olabilir. Tam teşhis için uzman yardımı almak gerekir. Teşhis konulduktan sonra alanında uzman kişiler tarafından destek alınmalıdır. Klinikte çalıştığım süre boyunca disleksili çocuklarla çalışma fırsatı yakalamıştım. Yaptığım bazı çalışmalarda birçok yol katedildiğini gördük. Okumada, yazmada sorun yaşayan çocuklarda bol okuma yapılması gerekir. Bunun için seçilen kitap da bir o kadar önemlidir. Örneğin seçilen kitabın ilginç bir hikâyeye sahip olması çocukta merak duygusunu uyandıracaktır. Çocuğun yaşına uygun kitaplar seçmenizde fayda var. Kitapta kelimeler çok uzun olmamalı ve yazılar küçük yazılmamalıdır. Çocuğunuzun sevdiği bir kitap bulduğunuzda aynı yazarın kitaplarını takip edin. Bu, çocuğunuzun o yazarın dilini ve anlatım tarzını kendine yakın bulduğunu gösterir. Eğer okumada problemler ağırlıkta ise resimleri olan kitaplar seçmeniz fayda sağlayacaktır. Çünkü çocuk resimler sayesinde hafızasına kodlama yapar. Kitapları okumadan önce çocukla beraber resimler incelenebilir. Peki kitap uygun mu, değil mi? Eğer çocuk kitabın ilk kelimelerini okurken en az 5 yanlış yaparsa kitap çocuğa göre zor demektir. Buna 5 parmak testi diyoruz. Kitap okumak istemeyen çocukları zorlamak yanlıştır. Çünkü dislektik çocukların duygu durumları günden güne değişiklik göstermektedir. Bazı durumlarda okuma yapmak istemeyebilirler. Zorlamayın. Gelişmeleri takip etmek için ilk okumaları ve sonraki okumaları ses kaydına alıp sonradan dinletmek her zaman fayda sağlayacaktır. Bu yöntem ile çocuk kendi yanlışlarını kendisi bulup düzeltmek için çaba harcayacaktır. Okumaları sesli yapmasına dikkat etmeniz gerekir. Çünkü sessiz okumada takip etmeleri zor olabilir. Bazı satırları atlayabilirler. Bu durum dislektik çocuklarda fazlaca görülür. Aynı hikâyeyi birden fazla okutmanız her zaman fayda sağlar. Yapılan yanlışların azalmasını görmek çocuğu mutlu eder ve cesaretlendirir. Disleksi tedavisinde çocuğun ihtiyacına uygun tedavi yöntemleri uygulanır. Aile eğitimi ön planda tutulmalıdır. Sabırlı olunması çok önemlidir. Çocuğun durumunu anlayabilmek ve uyum sağlayabilmek gerekir. Çocuğun, beyni güçlendirecek besinler tüketmesi gerekir. Uzman yardımı almak ve özel eğitim uzmanı ile bir program yapmak oldukça fayda sağlayacaktır
Yorumlar
Yorum Yaz